Giải bóng đá Tippeligaen, còn được biết đến với tên gọi Giải vô địch quốc gia Na Uy, là giải bóng đá chuyên nghiệp hàng đầu của đất nước Bắc Âu. Với lịch sử hình thành và phát triển hơn 80 năm, giải đấu này đã góp phần quan trọng trong việc nâng cao đẳng cấp và phát triển bóng đá của Na Uy.
Lịch sử hình thành và phát triển của Giải vô địch quốc gia Na Uy
Giải bóng đá Tippeligaen được thành lập vào năm 1937 và từ đó đến nay đã trải qua nhiều thăng trầm để trở thành một trong những giải đấu danh giá nhất ở khu vực Bắc Âu. Ban đầu, giải đấu chỉ có 8 đội tham dự và được tổ chức theo hình thức thi đấu vòng tròn một lượt. Từ năm 1963, số lượng đội bóng tham dự được mở rộng lên 10 và sau đó tiếp tục tăng lên 12 đội vào năm 1972.
Tuy nhiên, với sự cạnh tranh ngày càng gay gắt và nhu cầu phát triển bóng đá của Na Uy, ban tổ chức quyết định mở rộng giải đấu lên 14 đội vào năm 1995 và sau đó lên 16 đội vào năm 2009. Điều này đã giúp giải đấu trở nên hấp dẫn hơn với sự tham gia của nhiều đội bóng chất lượng và cạnh tranh khốc liệt hơn.
Cơ cấu giải đấu bóng đá Na Uy
Hiện tại, Giải vô địch quốc gia Na Uy được tổ chức với 16 đội bóng tham dự và diễn ra từ tháng 3 đến tháng 11 hàng năm. Tất cả các đội bóng thi đấu theo thể thức vòng tròn hai lượt, tức là mỗi đội sẽ đối đầu với nhau hai lần (một trận trên sân nhà và một trận trên sân khách).
Điểm số sẽ được tính dựa trên quy tắc 3 điểm cho mỗi trận thắng, 1 điểm cho mỗi trận hòa và không có điểm nào cho trận thua. Thứ tự xếp hạng của các đội bóng sẽ được xác định dựa trên số điểm, hiệu số bàn thắng và các tiêu chí khác theo quy định của Liên đoàn Bóng đá Na Uy.
Các đội bóng tham dự Giải vô địch quốc gia Na Uy
Kể từ khi giải đấu mở rộng lên 16 đội vào năm 2009, có tổng cộng 37 đội bóng đã từng tham dự Tippeligaen. Tuy nhiên, có một vài đội bóng được xem là những “gã khổng lồ” của giải đấu này do luôn góp mặt ở nhóm đầu và thường xuyên cạnh tranh cho chức vô địch. Dưới đây là danh sách các đội bóng hàng đầu của Tippeligaen:
- Rosenborg BK: Được thành lập vào năm 1917, Rosenborg BK là câu lạc bộ bóng đá thành công nhất ở Na Uy với 26 chức vô địch Tippeligaen và 13 cúp quốc gia.
- Molde FK: Được thành lập vào năm 1911, Molde FK đã giành được 4 chức vô địch Tippeligaen và 5 cúp quốc gia. Đội bóng này cũng có tên trong danh sách những đội bóng nhận được sự hỗ trợ tài chính từ cầu thủ người Na Uy nổi tiếng, Ole Gunnar Solskjær.
- Vålerenga IF: Được thành lập vào năm 1913, Vålerenga IF là một trong những đội bóng thành công nhất của Na Uy với 5 chức vô địch Tippeligaen và 4 cúp quốc gia.
- FK Bodø/Glimt: Được thành lập vào năm 1916, FK Bodø/Glimt đã giành được 2 chức vô địch Tippeligaen và 1 cúp quốc gia. Đội bóng này cũng được biết đến là “đội bóng của phía bắc” và hiện đang có mặt trong nhóm đầu của bảng xếp hạng Tippeligaen.
- Lillestrøm SK: Được thành lập vào năm 1917, Lillestrøm SK là một trong những đội bóng có truyền thống lâu đời nhất ở Na Uy. Đội bóng này đã giành được 5 chức vô địch Tippeligaen và 5 cúp quốc gia.
Thể thức thi đấu của Giải vô địch quốc gia Na Uy
Theo quy định của Liên đoàn Bóng đá Na Uy, mùa giải của Tippeligaen bao gồm 30 vòng đấu và diễn ra từ tháng 3 đến tháng 11 hàng năm. Mỗi vòng đấu được tổ chức vào các ngày cuối tuần (thường là thứ Bảy và Chủ nhật) và bao gồm 8 trận đấu.
Các đội bóng sẽ thi đấu theo thể thức vòng tròn hai lượt, tức là mỗi đội sẽ đối đầu với nhau hai lần (một trận tại sân nhà và một trận tại sân khách). Điểm số sẽ được tính dựa trên quy tắc 3 điểm cho mỗi trận thắng, 1 điểm cho mỗi trận hòa và không có điểm nào cho trận thua.
Các nhà vô địch của Giải vô địch quốc gia Na Uy
Trong suốt lịch sử của Tippeligaen, đã có rất nhiều đội bóng giành được danh hiệu vô địch và không ít trong số đó cũng đã có được nhiều chức vô địch liên tiếp. Dưới đây là danh sách các đội bóng từng giành được danh hiệu vô địch Tippeligaen:
| Năm | Nhà vô địch | Số chức vô địch |
|---|---|---|
| 1937 | Fredrikstad FK | 1 |
| 1938 | Fredrikstad FK | 2 |
| 1939 | Fredrikstad FK | 3 |
| 1940 | Odd BK | 1 |
| 1946 | Sarpsborg FK | 1 |
| 1947 | Lyn Fotball | 1 |
| 1948 | Vålerenga IF | 1 |
| 1949 | Fredrikstad FK | 4 |
| 1950 | Fredrikstad FK | 5 |
| 1951 | Lillestrøm SK | 1 |
| 1952 | Skeid Fotball | 1 |
| 1953 | Lillestrøm SK | 2 |
| 1954 | Fredrikstad FK | 6 |
| 1955 | Fredrikstad FK | 7 |
| 1956 | Larvik Turn | 1 |
| 1957 | Rosenborg BK | 1 |
| 1958 | Fredrikstad FK | 8 |
| 1959 | Stabæk IF | 1 |
| 1960 | Fredrikstad FK | 9 |
| 1961 | Fredrikstad FK | 10 |
| 1962 | Lillestrøm SK | 3 |
| 1963 | Sarpsborg FK | 2 |
| 1964 | Skeid Fotball | 2 |
| 1965 | Fredrikstad FK | 11 |
| 1966 | Odds BK | 2 |
| 1967 | Vålerenga IF | 2 |
| 1968 | Fredrikstad FK | 12 |
| 1969 | Rosenborg BK | 2 |
| 1970 | Rosenborg BK | 3 |
| 1971 | Fredrikstad FK | 13 |
| 1972 | Lillestrøm SK | 4 |
| 1973 | Lillestrøm SK | 5 |
| 1974 | Vålerenga IF | 3 |
| 1975 | Vålerenga IF | 4 |
| 1976 | Fredrikstad FK | 14 |
| 1977 | Lyn Fotball | 2 |
| 1978 | Vålerenga IF | 5 |
| 1979 | Viking FK | 1 |
| 1980 | Strømsgodset IF | 1 |
| 1981 | Rosenborg BK | 4 |
| 1982 | Viking FK | 2 |
| 1983 | Lillestrøm SK | 6 |
| 1984 | Fredrikstad FK | 15 |
| 1985 | Lyn Fotball | 3 |
| 1986 | Lillestrøm SK | 7 |
| 1987 | Rosenborg BK | 5 |
| 1988 | Rosenborg BK | 6 |
| 1989 | Rosenborg BK | 7 |
| 1990 | Rosenborg BK | 8 |
| 1991 | Rosenborg BK | 9 |
| 1992 | Rosenborg BK | 10 |
| 1993 | Rosenborg BK | 11 |
| 1994 | Rosenborg BK | 12 |
| 1995 | Rosenborg BK | 13 |
| 1996 | Rosenborg BK | 14 |
| 1997 | Rosenborg BK | 15 |
| 1998 | Rosenborg BK | 16 |
| 1999 | Rosenborg BK | 17 |
| 2000 | Rosenborg BK | 18 |
| 2001 | Rosenborg BK | 19 |
| 2002 | Rosenborg BK | 20 |
| 2003 | Rosenborg BK | 21 |
| 2004 | Rosenborg BK | 22 |
| 2005 | Vålerenga IF | 6 |
| 2006 | Stabæk IF | 2 |
| 2007 | Brann Bergen | 1 |
| 2008 | Stabæk IF | 3 |
| 2009 | Rosenborg BK | 23 |
| 2010 | Rosenborg BK | 24 |
| 2011 | Molde FK | 1 |
| 2012 | Molde FK | 2 |
| 2013 | Strømsgodset IF | 2 |
| 2014 | Molde FK | 3 |
| 2015 | Rosenborg BK | 25 |
| 2016 | Rosenborg BK | 26 |
| 2017 | Rosenborg BK | 27 |
| 2018 | Rosenborg BK | 28 |
| 2019 | Molde FK | 4 |
| 2020 | Bodø/Glimt | 1 |
Danh sách các cầu thủ ghi bàn nhiều nhất của Giải vô địch quốc gia Na Uy
Do Tippeligaen chỉ được thành lập từ năm 1937, nên danh sách này chỉ ghi nhận các cầu thủ đã ghi bàn kể từ khi giải đấu được tổ chức lại. Hiện tại, cầu thủ có số bàn thắng nhiều nhất trong lịch sử Tippeligaen là Sigurd Rushfeldt, người đã ghi được 172 bàn cho các đội Stabæk IF, Rosenborg BK và Tromsø IL.
Các cầu thủ Việt Nam từng thi đấu tại Giải vô địch quốc gia Na Uy
Hiện tại, chưa có cầu thủ nào đến từ Việt Nam từng thi đấu tại Tippeligaen. Tuy nhiên, cầu thủ người Việt Nam Nguyễn Công Phượng đã ký hợp đồng với CLB Sandnes Ulf của Na Uy vào năm 2020, tuy nhiên do dịch COVID-19 đã không được ra sân thi đấu.
Xem trực tiếp bóng đá Tippeligaen kênh nào?
Các trận đấu của Tippeligaen thường được phát sóng trực tiếp trên kênh Viasport của Na Uy. Để xem trực tiếp các trận đấu của giải đấu này, bạn có thể theo dõi kênh Viasport trên các hệ thống truyền hình cáp hoặc qua các trang web livestream bóng đá.
Kết luận
Qua những thông tin về Giải vô địch quốc gia Na Uy – Tippeligaen trên, ta có thể thấy rằng giải đấu này là một trong những giải đấu bóng đá lâu đời và có truyền thống tại châu Âu. Với sự cạnh tranh khốc liệt từ các CLB nổi tiếng như Rosenborg BK hay Molde FK, Tippeligaen đem lại những trận đấu hấp dẫn và sức hút đối với người hâm mộ bóng đá. Hy vọng rằng trong tương lai, sẽ có nhiều cầu thủ Việt Nam được thi đấu tại giải đấu này, đưa tên tuổi bóng đá Việt Nam lên tầm cao mới.
